İktidar ve mülk ilişkilerinin yozlaştıran etkisinden bağımsız, salt bireysel ahlak arayışlarının yüzlerce yıldır yaşamakta olduğumuz krizi çözmeye yetmediği açıktır. Artık yapılması gereken, bataklığı kurutmaya yönelmek ve iyi insan arayışından çok iyi sistem arayışına odaklanmaktır.  

Toplumların huzur ve mutluluğu, iktidar ve mülk yani siyaset ve ekonomi alanında eşitlikçi, özgürlükçü ve çoğulcu yapılar oluşturma yeteneklerine bağlıdır. Bunu başaran toplumlar eğitimden sağlığa, ekonomiden çevreye, insan haklarından bireysel özgürlüklere hemen her alanda hızlı ve sürdürülebilir bir gelişme sürecine girerken, bunu başaramayanlar sefalete ve esarete sürüklenmekten kurtulamazlar.

Ezberlemekten çok keşfetme üzerine,
Cevap vermekten çok soru sorma üzerine,    
Nasıldan çok niçin üzerine,
Geçmişten çok gelecek üzerine,
Tanımlamaktan çok tanıma üzerine,
Kişi ve olaylardan çok olgular üzerine,
Ne düşüneceğinden çok nasıl düşünüleceği üzerine,
Peşin kabullenmelerden çok eleştirel düşünme üzerine,
Konuşmaktan çok dinleme üzerine, ...

Ünlü Alman düşünür Goethe, asıl işi piskopos danışmanlığı olan Polonyalı bilim insanı Kopernik’in (1473-1543) evrenle ilgili keşfi hakkında, “Bütün keşifler ve fikirler arasında hiçbiri insan zihni üzerinde Kopernik’in ki kadar etkili olmamıştır.” tespitinde bulunur. Kopernik’in yaptığı şey, yaklaşık 2000 yıldır doğru bilinen bir yanlışı düzeltmekti. Fakat bunun ötesinde etkilere yol açtı.

Kopernik’in keşfi başka bazı doğa bilimciler ve sosyal bilimcilerin keşif ve düşünceleriyle birleşince, olan oldu ve Pandora’nın kutusu açıldı. Artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktı.

Sıra, katı bir hiyerarşi ve efendi-köle ilişkisi üzerine kurulu yöneten-yönetilen ilişkisinden kurtulup eşit, etik ve demokratik bir dünyanın kapısını aralamaya gelmişti.

Bedensel, zihinsel, duygusal ve entelektüel yönden gelişmiş,  Kişilik sahibi, hoşgörülü, toplumuyla ve toplumsal değerleriyle barışık,  Ülkesini seven, yerel değerlere bağlı fakat evrensel değerlere açık,  Ailesine, ülkesine insanlığa karşı sorumluluklarının bilincinde  Cumhuriyetimizin temel değerlerine ve kazanımlarına sahip çıkan,  Sözlü ve yazılı anlatım yeteneği açısından gelişmiş,  Hayata farklı açılardan bakabilen ve daima kendinden bir şeyler katabilen? Fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür nesillere yetiştirilmesine...

Dünyada yaşanan hızlı değişime paralel olarak,bilgi üretim hızındaki artış,ezberciliğe yöneltilen eleştiriler,tek tür insan yerine,düşünen,tartışan ve ülkeleri eğitim üzerine daha çok düşünmeye sevk etmekte ve alternatif eğitim arayışlarını hızlandırmaktadır.Bu çalışma,eğitim alanında geçmişte ve günümüzde yaşanmış ya da yaşanmakta olan gelişmeler ile halen devam etmekte olan alternatif arayışlarını ele almakta ve bir felsefi yaklaşım önerisiyle son bulmaktadır.

İbrahim GEZER, Prof.Dr.  (Öğretim Üyesi)

İlhami POLAT, Zir. Yük. Müh. (Malatya Tarım İl Müd.)

Selahaddin BAKAN, Doç.Dr. (Öğretim Üyesi)

İsa AKGÜL (Malatya MEB V.H.K.İ.)

Zeynep Yüsra YILDIZ (BİLSAM İktisat Araştırmaları Koordinatörü)